|
عوارض جانبی واکسن کووید-19 آسترازنکا/ آکسفورد: یک مطالعه مروری
|
مینو محرز   ، حسن جلیلی ، مریم شفاعتی ، پیام طبرسی ، محمدرضا صالحی |
| مرکز تحقیقات مقاومت میکروبی و مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، دانشگاه علوم پزشکی تهران |
|
|
چکیده: (132 مشاهده) |
همه‌گیری کووید-19 تأثیر مخربی بر سلامت عمومی و زندگی اجتماعی و اقتصادی افراد در سراسر جهان داشت. یکی از مهم‌ترین رویکردهای مبارزه با همه‌گیری کووید-19، واکسیناسیون جهانی بود. به این منظور، واکسن‌های متعددی با استفاده از فناوری‌ها و پلت‌فرم‌های مختلف، تولید و مورد آزمایش‌های متعدد پیش‌بالینی و بالینی قرار گرفتند. دانشگاه آکسفورد و شرکت داروسازی بریتانیایی-سوئدی AstraZeneca توانستند واکسنی را بر پایه وکتور آدنوویروسی شامپانزه که قبلاً به نام ChAdOx1nCoV-19 شناخته می‌شد و اکنون AZD1222 نامیده می‌شود، تولید و معرفی کنند. این واکسن در بین عوام با نام واکسن آسترازنکا شناخته می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی عوارض جانبی گزارش‌شده برای این واکسن در مقالات مختلف است. در این بررسی، پایگاه‌های اطلاعاتی علمی برای جستجوی مقالات از ۱ ژانویه ۲۰۲۰ تا ۱ جولای ۲۰۲۴ مورد بررسی قرار گرفتند و تمامی انواع مقالات گنجانده شدند. سپس واژگان کلیدی مرتبط جستجو شدند و مقالاتی که بر روی عوارض واکسن تمرکز داشتند یا گزارش‌هایی از عوارض واکسن آسترازنکا ارائه داده بودند، مورد مطالعه قرار گرفتند.
نتایج این مطالعه نشان داد: 1) میزان و نوع عوارض ذکرشده در مطالعات پس از واکسیناسیون عمومی بیشتر از عوارض مطرح‌شده و پیش‌بینی‌شده در کارآزمایی‌های بالینی این واکسن بوده است. 2) عوارض جدی شایع گزارش‌شده از واکسن آسترازنکا عوارض نورلوژیک بوده است که شامل ترومبوز سینوس ورید مغزی، سکته مغزی هموراژیک، سندرم گیلن باره و میلیت عرضی می‌باشد. 3) جدی‌ترین عارضه این واکسن ترومبوسیتوپنی ترومبوتیک بوده است که در مواردی مرگ بیماران را به همراه داشته است و میزان آن 73/0 از هر 000,100 نفر دریافت‌کننده دوز اول واکسن ذکر شده است.
هرچند این واکسن با فاصله نسبتاً کوتاهی در بعضی از کشورها از جمله بریتانیا از سبد واکسیناسیون عمومی کنار گذاشته شد، در بسیاری از کشورها تا سال 2024 مورد استفاده قرار گرفته است. شایسته بود که سازمان‌های بهداشتی بین‌المللی با توجه به عوارض گزارش شده در سال 2021 این واکسن و سایر واکسن‌ها با پلت‌فرم‌های مشابه را با واکسن‌های کووید-19 با پلت‌فرم‌های دیگر در سطح جهانی جایگزین می‌کردند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: واکسن آسترازنکا، واکسن ناقل آدنوویروسی، کووید-19، عوارض جانبی |
|
|
متن کامل [PDF 1123 kb]
(77 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1403/12/20 | پذیرش: 1403/5/10 | انتشار: 1403/5/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
